Yapay aroma, bir gıda veya içecek maddesinin tadını güzelleştirmek veya mevsim geçişlerinden dolayı zayıflayan tadını güçlendirmek için kullanılan ve laboratuvar ortamında steril olarak üretilen maddedir. Tüm yapay aromalar, doğru oranda ve doğru yerde kullanıldığında güvenlidir. Yazıda yapay aromaların doğru şekilde kullanıldığında neden zararlı olmadığını anlattık. 

Virago Kimya web sitesinde yalnızca LİKİT FORMDAKİ YAPAY AROMALAR satılmaktadır (anason yağı hariç).

Virago aromaları likit yani sıvı formdadır, sıvılarda kullanılır

Aromalarda bilinmesi gereken en temel bilgi, sıvı formdaki aromaların sıvı formdaki gıdalara eklenebileceği ve toz formdaki aromaların ise katı formdaki gıdalara eklenebileceğidir.

Aromaların kullanım alanlarını da eklenecekleri madde belirler. Aromanın kullanılacağı ürünün gıda matriksinin yapısına bakılır. Gıda matriksi yapısı, ürünün yağ bazlı mı su bazlı mı yoksa hem yağ hem de su bazlı bir ürün olup olmadığını ortaya koyan matrikstir.

Aromayı ekleyeceğiniz ürün yağlı ise, yağda çözünen yani yağ bazlı aroma kullanmalısınız. Aromayı içeceklerde veya soluma amacıyla kullanacaksanız ve nihai ürün yağlı değilse suda çözünen (su bazlı) aroma kullanmalısınız.

Detaylı bilgi için: Sentetik aromalar nedir, ne değildir /not: sentetik=yapay

Bir aromanın yapay aroma olması veya doğal aroma olması arasında çok fazla fark yok!

Bu iddiamızı destekleyen yazımızı okumanızı rica ediyoruz. Doğal aromalar gerçekten doğal mı?

Aromanın doğal bir materyalden türetillmesi, onu daha sağlıklı ya da daha güvenli ya da çok farklı kılmaz. Doğal aromalar, aynı yapay aromalar gibi kimyasallar içerir. Sıklıkla aynı kimyasalları içerirler, tek farkları kaynaklarının farklı olmasıdır. Hatta doğal aromalar, orijinal aroma kaynağına ek olarak koruyucu maddeler, solventler (çözücüler) ve diğer maddeler de dahil olmak üzere 100’den fazla farklı kimyasal içerebilir.

Bununla birlikte, gıda üreticileri doğal aromalardaki bu katkı maddelerinin doğal veya yapay kaynaklardan gelip gelmediğini açıklamak zorunda değildir. Orijinal aroma kaynağı bitki veya hayvan malzemesinden geldiği sürece, bahsi geçen aroma doğal aroma olarak sınıflandırılır.

Vanilya dünyanın en popüler lezzetidir, ancak aynı zamanda çoğaltılması en zor olanlardan biridir. Vanilya tohumu üreten ülkelerde hava felaketi ve sivil huzursuzluk nedeniyle tedarik sorunları ortaya çıkabilir. Yapay aroma burada devreye girer. Yapay etil vanilin, vanilinden dört kat fazla güçlüdür, yapay etil maltol ise maltoldan yedi kat daha güçlüdür

“Doğal” teriminin resmi bir tanımı olmadığı için, genetik olarak değiştirilmiş mahsullerden elde edilen aromalar da “doğal” olarak etiketlenebilir (Kaynak: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18375112)

Doğal aromadaki doğal kelimesi, aromanın sadece esans kısmını kapsar, aromanın solvent kısmını içermez. Solventin doğal olma zorunluluğu yoktur. Oysa doğal aromalarda solvent kullanılır. 

Doğal veya yapay, aroma kullanmak sağlık açısından güvenli mi?

Amerika’da bir aromanın insan sağlığı açısından güvenli olup olmadığını denetleyen kurum: Flavor and Extract Manufacturers Association (FEMA) Expert Panel (FEMA: Aroma ve Ekstrakt Üreticileri Birliği Uzman Paneli. Bu panel, sonuçları FDA’ya iletiyor. FDA inceliyor ve aromayı “Generally recognized as safe (Genel olarak güvenli kabul edilmiş” ürünler listesine alıyor. Nadiren kullanılmak kaydıyla insan sağlığı ile ilgili bir sorun öngörülmüyor. Dünyada da aroma üretiminde “genel olarak güvenli kabul edilmiş ürünler listesi” kullanılıyor.

Yapay aromalarda gıda güvenliğine sahip solventler kullanılır

Aromalar, genellikle taşıyıcı bir sıvı içinde seyreltilen, hem yapay hem de doğal olan çeşitli malzemelerin harmanlarıdır. Aroma için en yaygın taşıyıcılar, gıda güvenliğine sahip solventlerdir (çözücüler). En yaygın solventler ise propilen glikol, etil alkol / etanol, bitkisel gliserin ve triasetin‘dir.

Neredeyse her aroma, doğal veya yapay olarak üretilebilir ve bunlar, kimyasal olarak aslında aynıdır, yalnızca kaynakları farklıdır. Doğal veya yapay, tüm aromaların”yapı taşları” AROMA MOLEKÜLLERİ‘dir.

Yağ Bazlı Yapay Aromaların Kullanılışı

Yağ bazlı yapay aromaların nasıl kullanılacağı önemlidir çünkü fazla kullanılması, yaptığınız tüm ürünü bozabilir, acı bir tat verebilir.

Yağ bazlı yapay aromayı doğru kullanmak için öncelikle temel ölçü birimlerini hatırlayalım ve aromalarımıza uyarlayalım:

Virago yağ bazlı aromalar 10 ml, 50 ml ve 250 ml şişelerde satılmaktadır. 10ml=10gr olarak düşünebilirsiniz çünkü aroma taşıyıcısı olarak kullanılan propilen glikolun yoğunluğu 1,036’dır yani neredeyse suya eşittir. 

Elinizde mutfak tartısı veya pipet şırınga tarzı yardımcı malzemeler yoksa aşağıdaki değerler önem kazanacaktır. Aşağıdaki kaşıklar standart ölçülerdir. Son yıllarda kullanılan büyük hacimli kaşıklardan ziyade, eskiden beri kullanılan ve birçoğumuzun evinde kullandığımız nispeten küçük kaşıkları içerir.

• 1 yemek kaşığı yaklaşık 6 ml sıvı alır
• 1 tatlı kaşığı yaklaşık 4 ml sıvı alır
• 1 çay kaşığı yaklaşık 2 ml sıvı alır. EN ÇOK KULLANACAĞIMIZ ÖLÇÜ.
• 1 küp şeker yaklaşık 4-5 gramdır.
• 1 su bardağı toz şeker yaklaşık 200 gramdır.
• 1 su bardağı esmer şeker yaklaşık 220 gramdır.
• 1 su bardağı beyaz un yaklaşık 140 gramdır.
• 1 su bardağı elenmiş un yaklaşık 120 gramdır
• 1 su bardağı pudra şekeri yaklaşık 125 gramdır
• 1 su bardağı zeytinyağı veya ayçiçek yağı yaklaşık 220 gramdır.
• 1 su bardağı tereyağı yaklaşık 230 gramdır.
• 1 su bardağı yoğurt yaklaşık 245 gramdır.
• 1 su bardağı rendelenmiş peynir (cheescake için) yaklaşık 90 gramdır.
• 1 yemek kaşığı tuz yaklaşık 19 gramdır.
• 1 yemek kaşığı margarin yaklaşık 15 gramdır.
• 1 yemek kaşığı toz şeker yaklaşık 13 gramdır.
• 1 yemek kaşığı esmer şeker yaklaşık 14 gramdır.

Yağ bazlı aromalar binde bir yani %0,1 oranında (0,001) kullanılır. Bazı aromalarda bu oran %0,8’e kadar çıkabilir. Bu oranı biraz da damak tadınız belirler. Bu oranlar malzemeye doğru bir şekilde uygulanırsa aromadan tam randıman alırsınız.

Virago aromalarının kullanım oranları, aromanın açıklama sayfasında yazmaktadır. Yazılan oranlar, tarafımızca denenerek bulunmuştur. Hangi şart altında olursa olsun, hiçbir yağ bazlı aromayı %0,8’den fazla kullanmayınız. Yalnızca verilen oranlarda kullanınız. Virago aromaları genel olarak %0,1-%0,4 aralığında kullanılır.

Yapay aroma kullanmanın olumlu yönleri

Üretim maliyeti düşüktür:

Yapay aromaları üretmenin maliyeti, doğal aromaları üretme maliyetinden çok düşüktür.

Çevre dostu:

Yapay aromalar daha çevre dostu olabilirler. Örneğin 10ml doğal portakal aroması üretmek için onlarca portakal kullanılması gerekirken, 10ml yapay aroma portakal molekülleri işlenerek belki bir portakal fiyatına üretilebilir ancak yapay aromaların denetim maliyetleri, doğal aromalardan çok daha yüksektir.

Yüksek denetim:

Yapay aromaların yüksek denetim maliyetleri, aslında olumlu bir yöne işaret eder. Gerçekten de kontrollü ve hijyenik bir üretim ortamı vardır.

Safsızlık:

Tüm kimyasalların safsızlığı sorgulanır. yapay aromalar için istenen saflık standartları, doğal aromalara göre çok daha sıkıdır ve bu nedenden dolayı bazı çevrelerce, yapay aromanın doğal aromadan daha güvenli olduğu savunulur.

Güvenlilik testleri:

Yapay aromalar, satış öncesinde detaylı güvenlilik değerlendirme testlerine maruz kalır. Aromanın her bir bileşeni gıda güvenliği açısından test edilir. İçinde yalnızca gıda kodeksine uygun bileşenler kullanılabilir.

Vejetaryenler için güvenli:

Vejetaryenler açısından yapay aroma kullanımı, doğal aroma kullanımından daha güvenlidir. Doğal aromalarda kaynağın doğal olması yeterlidir. Çeşitli hayvan salgılarından da aroma elde edilebilmektedir. Özellikle ithal paketli ürünlerde, formülü gizli tutulan aroma vericiler kullanılmış olabilir. Basit bir örnek verecek olursak kunduz isimli hayvandan vanilya aroma vericisi çıkartılabilir ancak paket üzerinde doğal vanilya aroma verici yazabilir.

Fiyat:

Son olarak, yapay aromaların fiyatları kolay kolay değişmez ancak doğal aromaların fiyatları sürekli değişiklik gösterir: hava koşulları nedeniyle mevsimsel üretimi olan ürünler, yıldan yıla değişiklik gösteren mevsimler, toprağın durumu gibi faktörler fiyatın ve hatta tadın değişmesinde rol oynar. yapay aromalar, laboratuvar ortamında üretildiklerinden mevsim değişikliklerinden veya farklılıklarından etkilenmez, tadı da aynı kalır.

Yapay Aromalarda Son Kullanma Tarihi

Yoktur. yapay aromalar, laboratuvar ortamında kontrollü koşullar altında üretilir. Moleküler düzeyde bozulma olmaz ama tavsiye edilen tüketim tarihinden (TETT) sonra aromanın tadı değişebilir. Virago Kimya tarafından satılan tüm aromalarda son kullanma tarihi yoktur, etiketlere TETT tarihi basılmıştır.

Özetle, gönül rahatlığı ile doğru kullanıldığında yapay aromalar güvenlidir diyebiliriz.