Tavsiye edilen tüketim tarihi doğal olmadıkları halde sentetik / yapay aromalarda da söz konusudur.

Sentetik aromalar yani başka bir deyişle yapay aromalar, belirli bir raf ömrüne sahiptir ve üreticisi tarafından etiket üzerinde TAVSİYE EDİLEN TÜKETİM TARİHİ (TETT) belirtilmelidir. Ancak şunu açıkça söylemekte fayda var; yapay aromalar doğal aromalarla kıyaslandığında kolay kolay bozulmaz.  Aşırı sıcağa maruz bırakılan bir aromanın tadı tamamen değişebilir ama gerçek anlamda bozulmaz.

İstisna olarak, derin dondurucuya konularak çıkartılan ve biraz kullanılıp daha sonra yeniden kullanılmak üzere tekrar dondurucuya konulan (hücre yıkımı) bir aromanın tamamen değişme ihtimali yüksektir. Ayrıca, aromalar buzdolabında kristalleşebilir; bozulma olmasa da kullanılamaz hale gelebilir.

Sentetik / yapay aromalarda tavsiye edilen tüketim tarihi

Genel anlamda son kullanma tarihi, gıdanın gıda güvenliği açısından belirlenen kriterleri taşıdığı sürenin sonunu ifade eder. Yurtdışında satılan sentetik aromalarda  ".. tarihinden önce iyi" gibi pek çoğumuza garip gelen bir etiketleme tarihi söz konusudur. Türkiye'de de durum farklı değildir. Yapay aroma etiketlerinde "Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi (TETT)" ifadesi kullanılır. Bunun nedeni, yapay aromanın o tarihten önce tam kıvamında olduğu, o tarihten sonra gücünün azalabileceğidir. Yani teknik açıdan sentetik aromaların bir son kullanma tarihleri yoktur.

Site ilk hazırlandığında sentetik aroma ifadesi kullanılmıştır ancak yaygın kullanım yapay aromadır. Tüm site genelinde sentetik ve yapay kelimeleri dönüşümlü olarak kullanılmaktadır. Benzer şekilde site genelinde son kullanma tarihi ifadesi kullanılmıştır, bu ifadenin tavsiye edilen tüketim tarihi olarak düşünülmesi gerekmektedir.

Sentetik / yapay aromalar bozulmazlar veya meyveler gibi ekşimezler. Sadece belirli koşullar altında değişebilirler. Örneğin diyelim ki su bazlı 250ml yapay Virago aroması aldınız. Bunun 200ml'sini kullandınız ve 50ml'sini cam şişeye koyup bir çekmeceye kaldırdınız ve kullanmayı unuttunuz. Tekrar elinize aldığınızda TETT tarihinin geçmiş olduğunu gördünüz. Yeni bir Virago aroması aldınız ve elinizdeki  bu 50ml şişe ile karşılaştırdınız. Taze şişe, eski şişeden farklı olacaktır yani büyük bir ihtimalle tat ve kokuları farklıdır ama eski olan aroma bozuk olmayacaktır.

Yapay aromalar için en iyi kullanım tarihleri, üretimden itibaren ilk 9-12 aydır. Aroma şişesini sık sık açmadığınız sürece ve aromayı cam şişede sakladığınız sürece bu süre daha da uzayabilir. 

Her aroma, bazı hammaddelerin bir karışımıdır ve her bir aroma harmanı farklı davranabilir. Örneğin, vanilya karakteristiğine sahip olan aromalar, meyve aromalarından biraz farklı saklama koşullarına sahip olacaktır. Vanilya ve karamel aromaları çoğunlukla vanilin, etil vanilin vb. gibi büyük moleküllerden oluşur.  Bu moleküller çok uçucu değildir ve şişe kapağını açtığınızda şişeden kaçmama eğilimindedir.

Oysa meyve aromaları, genellikle çok daha küçük moleküllerden oluşur ve aroma şişesinin kapağını açtığınızda en hafif ve en küçük moleküller hemen şişeden kaçacak ve kokusu burnunuza gelecektir. Zamanla şişe kapağını sık sık açmaya devam ettiğiniz sürece bu küçük ve hafif moleküller kaçmaya devam edecektir. Nihayetinde bir süre sonra aromanın karakteri değişecektir. Bu değişim, bozulma değildir yalnızca aroma artık farklıdır.  Bu nedenle bir aromayı uzun süre kullanmayacaksanız, mümkünse onu tek kullanımlık porsiyonlar halinde bölün ve öyle saklayın. Özellikle meyve aromalarının kapağını sürekli açmayın.

BÜYÜK MOLEKÜLLÜ SENTETİK AROMALAR (örneğin vanilya) KÜÇÜK MOLEKÜLLÜ SENTETİK AROMALARDAN DAHA UZUN SÜRE AYNI KALIR

Yukarıda anlatmaya çalıştığımız gibi, aroma şişesinin kapağını sık sık açarsanız özellikle meyve aromalarında, en hafif ve en küçük moleküller kapağı açar açmaz uçmaya başlayacaktır. Kapağın sık açılmasının sıcaklıkla da ilişkisi vardır. Ortam sıcaksa, çok daha fazla uçucu molekül, kapağı açtığınızda şişeden kaçacaktır.

Aroma kapağını açtıktan sonra cam şişe kullanın

Virago aromalarını, gıda temasına uygun plastik veya cam şişelerde satıyoruz ancak şişe kapağını açtıktan sonra aromayı uzun süre kullanmayacaksanız (4-6 ay) cam şişe kullanmanızda fayda var. Mevcut plastik şişeler kısa vadede aromaya zarar vermez çünkü gıda temasına yüksek dirençleri olan plastik malzemeden oluşurlar. Ancak kapağını açtığınız ve 4 ayı doldurduğunuz bu yapay aromaları cam şişeye geçirmenizi tavsiye ediyoruz.

Ayrıca bir tavsiye olarak belirtmeliyiz ki, uzun süre aromayı kullanmayacaksanız içindeki plastik şeffaf damlatmalığı çıkarıp atın. Damlatmalık plastikleri oldukça yumuşaktır ve bir süre sonra gıda ile temasa girebilirler. Damlatmalık malzemesi daha incedir ve kullandığımız aroma şişelerinden daha az dirençlidirler.

Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi İthal aromalarda nasıl belirtilir?

İthal aromalarda son kullanma tarihi yerine genellikle BEST BEFORE DATE ifadesi kullanılır.  Expiration date, best by date gibi ibareler de görebilirsiniz. Bunun Türkçe karşılığı tavsiye edilen tüketim tarihidir.

Yapay aromaları saklama koşulları:

Aşırı sıcak ve aşırı soğuk ortamlarda bulundurmamak kaydıyla aslında sentetik / yapay aromaları korumak çok kolaydır. Aromalarınızı asla derin dondurucuda saklamayınız. Hatta buzdolabını da gerekmedikçe kullanmayınız çünkü bazı aroma bileşenleri yaklaşık 40F (4,4 C) civarında veya altında depolandığında kristalleşebilir. Sentetik aromaları saklamak için en uygun ortam, bir dolap veya çekmece içidir. Işık, güneş görmemeli, oda sıcaklığında saklanmalıdır.

Aromanın bulunduğu şişe ışık geçirmez olmalıdır. Cam şişede saklanacaksa, şişe kehribar renkli olanlardan seçilmelidir.

Derin dondurucu şartları - 25 derece ve altı sıcaklıklardır.
Buzdolabı şartları 2-8 derece arasıdır. Buzdolabının gövde içi sıcaklığı şayet doğru dağılımlı ise bu sıcaklıkta varsayılır.

Oda sıcaklığı nedir?

Serin yer olarak tanımlanan sıcaklık ise 8-15 derecedir. Bu ortam genellikle doğal halde bulunmaz. Ancak güneş almayan alanlarda, gölgede ve tüm yılın ortalaması alındığında bu loş alanlar serin yer olarak değerlendirilebilir.

Oda sıcaklığı ise 25 derece ve daha altı sıcaklıktır. Bu da 15-25 derece arasıdır. Birçok ürün bu sıcaklıkta saklanabilir.

Türkiye uluslararası standartlara göre ılıman iklim kuşağında sayılır ve sıcaklık değeri yıllık ortalamaya göre 25+/- 2 derece, rutubet olarak ta % 65 RH +/- 5 olarak kabul edilir. Bu değerler yılın tüm günlerinin ve gün içinde en az 8 farklı zaman diliminde alınan değerlerini matematik ortalamalarıyla elde edilir.

Virago aromaları yapay aromadır. Suda çözünen aromalar, yağda çözünen aromalar ve kokteyl aromaları olarak sınıflandırılmıştır. Tüm aromalar için tavsiye edilen tüketim tarihi etiketler üzerinde yer almaktadır. Kokteyl aromalarının bazıları suda bazıları yağda çözülür, taşıyıcısı alkol olduğu için aslında sitedeki tüm yapay aromalar kokteyl yapımında kullanılabilir.